6284 sayılı İstanbul Sözleşmesi ve Yanlış Bilinenler

  • İstanbul Sözleşmesi Nedir?

 Resmi adı “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi” olan İstanbul Sözleşmesi, cinsiyete dayalı şiddet ve ev içi şiddetin önlenmesi ve mücadelesi için Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan bir sözleşmedir. Sözleşme, kadınların haklarını korumak, şiddeti önlemek ve şiddetin kurbanlarına destek sağlamak için çeşitli tedbirleri kapsamına almaktadır.

  • Türkiye, İstanbul Sözleşmesi’ni Ne Zaman İmzalamıştır?

Sözleşme, 11 Mayıs 2011 tarihinde İstanbul’da imzaya açılmış ve 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girmiştir.

  • İstanbul Sözleşmesi Neden Önemlidir?

İstanbul Sözleşmesi, imzacı devletlerin cinsiyete dayalı şiddetin her türlüsünü önlemek için gereken yasal, idari, eğitimsel, mali ve diğer tedbirleri almayı kabul ettiği ilk uluslararası sözleşmedir. Yani cinsiyete dayalı şiddetin önlenmesi açısından artık imzacı devletler, uyulmaması halinde yaptırımlarla karşılaşacakları uluslararası bir taahhüdün altına girmişlerdir.

  • İstanbul Sözleşmesi’nde Yanlış Bilinenler

6284 yalnızca kadınlar içindir.

6284 tüm şiddet mağdurları içindir.

6284 ile şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması hedeflenir.

6284’ün uygulanmasında kadın erkek eşitliğine duyarlı ve temel insan haklarına dayalı davranılır.

(6284 m.1)

6284 aile yapısını bozar.

   6284 ev içi şiddetin önüne geçer.

6284 ile şiddete uğrayan aile bireyleri, hızlı biçimde korumaya             alınarak maruz kaldıkları şiddetten uzaklaştırılır.

Şiddet mağdurları aile bireylerinin cinsiyetine bakılmaksızın               gerekli tedbirler alınır.

6284 ile aile içinden gelen şiddete maruz kalan her birey ve                  çocuğun sığınabileceği bir yeri olmalıdır.

    (6284 m.1-5)

  “Kadın beyanı esastır” hükmü

Psikolojik, cinsel, fiziksel ve ekonomik şiddetin özellikle aile içinden gelmesiyle birlikte acilen müdahale edilmesi gerekir.

Bu sebeple, yalnızca 6284    kapsamındaki koruyucu tedbir  kararlarının hükme bağlanmasında mağdur beyanından başka delil aranmaz. Fakat bu tedbir kararı ceza mahkumiyeti anlamına gelmez.

Ayrıca, aleyhine tedbir kararı verilen kişinin itiraz hakkı mevcuttur.

(6284 m.8, m.9)

 

6284 ile süresiz nafaka geldi.

     Nafakaya ilişkin hükümler 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda         düzenlenmiştir.

6284 kapsamında tedbiren nafakaya hükmedilmesi mümkündür.

      Fakat bu da yine Türk Medeni Kanunu kapsamındaki            nafakadır.

6284 ile ayrı bir nafaka getirilmemiştir. Yalnızca tedbir kararı              kapsamında şiddet mağduru bireye nafaka bağlanmasına karar          verilebilir. Bu nafakanın süresi de koruma kararının süresi                    kadardır.

      (6284 m.5, m. 18)

 

6284 ile erkekler iftirayla ceza aldı.

Hükmedilen tedbir kararlarını ihlal eden kişiler 3 günden 10 güne kadar zorlama hapsiyle karşı karşıya kalabilir. Her halükarda bu 6 ayı geçemez.

Zorlama hapsi ceza mahkumiyeti değildir.

Zorlama hapsine karşı itiraz mümkündür. Zorlama hapsi tekerrüre esas olmaz ve adli sicile işlemez.

(6284 m.13, 6284 Uygulama Yön. m.38)

 

6284 Yaşatır!

     Adalet Bakanlığına göre 2021 yılında, 6284 kapsamında tam               olarak 134 bin 501 koruma talebinde bulunulmuştur.

Ne yazık ki aile içi ve kadına karşı şiddet ülkemizin bir                           gerçeğidir.

Bu gerçekle mücadelede, hızlı ve etkin çözümler bulmak ve                   bunları uygulamak hukuk devleti olmanın bir gereğidir.

  • İstanbul Sözleşmesi Hala Yürürlükte mi?

İstanbul Sözleşmesi, 20 Mart 2021 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan 3718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı sonucunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından sözleşmenin feshedilmesine karar verilmiştir. İstanbul Sözleşmesi’nin 80. Maddesi, taraflardan herhangi birinin sözleşmeyi feshedebileceğini düzenlemektedir. Sözleşmenin feshi, konuya ilişkin bildirimin Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine ulaştırıldığı tarihten itibaren üç aylık sürenin bitimini izleyen ayın birinci gününde yürürlüğe girecektir. Sonuç olarak Türkiye, 1 Temmuz 2021 tarihinde sözleşmeden resmen çekilmiştir.

 

 

Kaynaklar:

*6284, tablo: Bora Can Alcan

*mevzuat.gov.tr

*6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun